Osadnicy i rys historyczny.

Pierwszymi osadnikami Warzęgowa byli Kałuża Jan z żoną i trójką dzieci. W styczniu 1946 r. wracając z robót przymusowych Makowska Helena.

Następnie przyjechała grupa z okolic Dąbrowy Tarnowskiej: Zuziak Tadeusz Zuziak Józef z żoną, Nytko Stanisław; Tadeusz, Władysław i Józef Nelcowie. Z okolic Sieradza z rodzicami przybył Jerzyna Józef, który później sprowadził rodzinę Wróblów.

W lutym 1946 r. przybyły rodziny ze Związku Radzieckiego, które po 1939 r. zostały wywiezione z granic Polski do ZSRR. Byli to: Harasimowicz Roman z czterema córkami oraz wdowa po poległym w wojnie mężu, Grzywacz Anna i Stanisław z dziećmi, Topolska Mieczysława z dwiema siostrami i Głowaczem Władysławem, Czechowicz Józef z siostrami Anną i Aleksandrą.

Po nich przyjechała druga grupa od Dąbrowy Tarnowskiej. Były to rodziny: Urbanów, Moskali Wojtasów, Steców i Kmieć Michał. W październiku 1946 r. przybyła wracając z Niemiec rodzina Sienkiewiczów z córką Leokadią.

W 1947 r. przybyła grupa ze Szczawy k/Limanowej, byli to: Kyrcz Stanisław, Mikołajczyk Jan, Opyd Stanisław, Danaj Jan, którzy zamieszkali
w byłym majątku. Przybyli także: Józef Stokłosa Rusnak Józef, Rusnak Wojciech, Nawrocki Sebastian i Danaj Józef.
Ostatnim osadnikiem w 1947 r. był Kmieć Ludwik z żoną i sześciorgiem dzieci.

W trakcie osiedlania przebywały rodziny niemieckie: Furmanów, Raburów. Warunkiem osadnictwa było zgłoszenie się do Państwowego Urzędu Repatriacyjnego /PUR/. Na początku władzę nad osadnikami sprawował sztab radziecki rezydujący w pałacu w Pieruszy. Siedzibą władz administracyjnych była gmina Wińsko oraz gromada Pierusza z wsiami : Warzęgowo, Pawłoszewo, Lazarowice, Nizina. Poczta była w Wińsku.

Pierwszym sołtysem był Zuziak Tadeusz. Z końcem 1946 r. wysiedlono rodziny niemieckie. Pierwsze małżeństwo zawarli Leokadia Harasimowicz
i Józef Nelec 20.10.1946 r. w kościele św. Józefa w Strupinie.

Pierwszą inicjatywą mieszkańców było odnowienie kościoła ewangelickiego i poświęcenie filialnego kościoła Rzymsko-katolickiego pod wezwaniem św. Wojciecha na początku 1947 r. Pierwszym proboszczem był ks. Edward Tichy.

Z inicjatywy nauczyciela Józefa Kolasińskiego mieszkającego w budynku poszkolnym powołano czteroklasową Szkołę Powszechną. Nauka trwała 3 miesiące w okresie zimy zawieszono naukę. We wrześniu 1948 r. wznowiono działalność. Do szkoły uczęszczały dzieci ze wsi Pierusza, Warzęgowo, Nizina, Stężyn. W 1949 r. Józef Kolasiński przenosząc się do miejscowości Pierusza przeniósł szkołę na dwa tygodnie do pałacu
w Pieruszy.

Pierwszą interwencją mieszkańców: Zuziaka Tadeusza, Harasimowicz Romana, Stanisława Grzywacza, Kmiecia Ludwika i Mikołajczyka Jana była walka o utrzymanie siedziby szkoły w Warzęgowie . Po otrzymaniu decyzji, mieszkańcy sami przewieźli krowami wyposażenie szkoły do Warzęgowa.

W 1947 r. mieszkańcy: Czerwiński Zuziak Tadeusz Grzywacz Stanisław Urban Jan otrzymali przydział koni z UNRAY. 5 krów otrzymali: Harasimowicz Roman, Wojtas Albin, Grzywacz Anna, Czechowicz Ludwik, Nelec Józef. Wszyscy zajmowali się rolnictwem.

Pierwszym pracownikiem państwowym był dróżnik Sienkiewicz Witold, drogomistrzem - Czerwiński Józef.

Drugim nauczycielem był Jan Opyd, który przybył 1.10.1949 r. a następnie była Mika Jadwiga. W roku szkolnym 1950/51 Józef Kolasiński został przeniesiony do Ścinawy, a obowiązki kierownika Szkoły Podstawowej w Warzęgowie pełniła Jadwiga Mika do września 1952 r.

Z inicjatywy Jana Opyda i mieszkańców wsi w 1952 r. otworzono sklep w budynku Kmiecia Michała. Sprzedawcami byli: Grzywacz Stanisław, Mikołajczyk Jan, Kmieć Maria. Z powodu kradzieży i wypowiedzenia przez właściciela w 1955 r. sklep zamknięto.

Po wyjeździe Miki Jadwigi obowiązki kierownika szkoły przejął od 1.09.1952 r. Jan Opyd ucząc razem z nauczycielką Panią Habą, Piechowską Aurelią, Lucyną Garbuluńską. Następnymi nauczycielami byli: Józef Gaweł, Lis Stanisław, Gębarowska Genowefa, Wszołek Czesława, Janina Brożek, Janina Woznyj, Zdzisława Siudziak, Eugeniusz Chmura, Janina Semczuk, Zdzisława Słabicka, Wiesława Matusiak, Kuczma Bronisława.
W 1960 r. z inicjatywy Jana Opyda powołano Szkołę Przysposobienia Rolniczego, który był jej kierownikiem. Nauczycielami byli: Matkowski, Majewski, Bierzyński, Janina Eszke i Zofia Sienkiewicz ucząc gospodarstwa domowego. Przy szkole działał Związek Młodzieży Wiejskiej. Goszczono delegację z Zaporoża-ZSRR. Szkoła funkcjonowała do roku 1967.

Z inicjatywy Opyda Jana, Zuziaka Tadeusza Kmiecia Michała przystąpiono do remontu świetlicy ze składek mieszkańców wsi, którą oddano 27.12.1959 r. Mieszkańcy organizowali w niej pograjki, zabawy, przedstawienia teatralne np. „Wesele u Michała”

W 1957 r. szkoła w Warzęgowie w nagrodę otrzymała jeden z czterech przydzielonych dla powiatu telewizor „Belweder”. Pierwsze radio „Pionier” w 1949 r., państwo Sienkiewiczowie kupili radio „Stolica”. W 1964 r. uruchomiono linię autobusową PKS na trasie Wołów-Skokowa-Wołów. W 1968 r. uruchomiono linię Wołów-Wrocław co było związane z modernizacją drogi- wykonano smołowkę. Wiosną 1965 r ,mieszkańcy przywieźli kiosk, który wyremontowano. Sprzedawcą była Grzywacz-Kmieć Maria, Teresa Danaj, Czech Emilia. W 1975 r. z inicjatywy mieszkańców przystąpiono do budowy w czynie społecznym sklepu. W 1983 r. z inicjatywy Eugeniusza Opyda i Społecznego Komitetu Budowy Sklepu rozbudowano go o sklep wielobranżowy. W 1952 r. przeprowadzono komasację gruntów. W latach 1954-56 połowa mieszkańców powołała Spółdzielnie Produkcyjną. Prezesem był Stanisław Kyrcz, zastępcą - Mikołajczyk Jan syn Jana, magazynierem - Kałuża Jan.

Sołtysami byli: Zuziak Tadeusz; który został przewodniczącym Gromadzkiej Rady Narodowej w Stęszowie, Stefan Dymowski, Kuczma Piotr, Rybczyński Stanisław. Od 1964 r. Zuziak Józef.
Radnymi byli: Zofia Sienkiewicz-2 kadencje, Agnieszka Rusnak, Jan Opyd, Jan Mikołajczyk, Teresa Opyd, Edward Sienkiewicz Roman Kmieć.
Od 1971 r. dyrektorem szkoły był Jan Opyd,, w latach 1974-76 Zapłotniak Teresa, 1976-80 Maria Piasecka.
W 1980 roku dyrektorem został Eugeniusz Opyd – wyróżniający się nauczyciel techniki od 1970 roku, który prowadził pracownię techniczną i koło modelarskie. Uczniowie na zawodach wojewódzkich zdobywali czołowe lokaty w modelach lotniczych np. w 1983 r. uczniowie zdobyli 1,2,3,4 i 6 miejsce w zawodach wojewódzkich.

Będąc dyrektorem przyczynił się do budowy drogi z Warzęgowa do Łazarzowic usprawniając dojazd do szkoły poprzez uzyskanie autobusu „Jelcz”, zastępując ciągnik z przyczepą tzw. Bonanzę, oraz uruchomił linię szkolną PKS do Nieszkowic.

W 1982 r. przy dużym zaangażowaniu uczniów i rodziców uruchomiono „Zieloną Salę” tj. boisko do siatkówki, piłki ręcznej i koszykówki, przeplotnię, wspinalnię i ogródek jordanowski, otrzymując I nagrodę w województwie wrocławskim. Eugeniusz Opyd otrzymał wyróżniającą ocenę dyrektora i nagrodę kuratora.

Ten sukces spowodował starania o budowę pełnowymiarowej sali gimnastycznej. Wykonano dokumentację na łącznik z czterema klasami i zapleczem, salę gimnastyczną i basenem krytym oraz na budowę dwóch 5 rodzinnych domów nauczyciela. Budowę rozpoczęto w 1984 roku. W międzyczasie otworzono oddział dla 5-ciolatków, świetlicę i kuchnię z pełnym wyżywieniem, gabinet lekarski i stomatologiczny. Uczniowie zdobywali czołowe nagrody na wojewódzkich konkursach polonistycznych, matematycznych oraz zawodach sportowych. Działało też prężnie Koło Młodych Nauczycieli, które odwiedzał Jerzy Szmajdziński.

Niestety w roku 1989 przerwano realizację budowy domów nauczyciela w stanie surowym oraz budowę basenu do którego wykonano zaplecze łącznie z wybudowaną salą gimnastyczną i łącznikiem. Pozostało wykonanie niecki basenowej na co uzyskano środki w 1988 r. z Komitetu ds. Młodzieży Turystyki i Sportu.

Od września 1990 r. dyrektorem został Zbigniew Kaczmarek.

Księża: Edward Tichy, Goldewicz Bronisław, Jan Kurcoń, Wróbel Kazimierz.
W 1963 r. wyremontowano i odmalowano kościół.
W 1963 r. zmodernizował i wyremontował dom Kmieć Ludwik.
W 1970 r. pierwszy dom postawił Zuziak Władysław, później: Stanisław Piszczek z Piotrem Wysopalem postawili bliźniak, Kmieć Emil, Moskal Ludwik, Maria Nelec, Kozioł Stanisław, Szkudlarek, Józef Kmieć.
Od 1957 r. działała zlewnia mleka u Kałuży, Kyrcza, Kmiecia Ludwika, Zuziaka Józefa do 1968 r.
Przed II wojną działały takie budynki, jak: wiatrak u Urbanów, młyn u Szkudlarków, rzeźnia koło Głowacza, piwiarnia u Józefa Zuziaka, kuźnia u Józefa Nelca, szewc u Głowacza, apteka u Wojtasa, stolarnia u Franciszka Moskala, ogrodnicy, park i fontanna koło majątku, plebania-mała szkoła, stara szkoła u Lipińskich. We wsi znajduje się kamień na pamiątkę setnej rocznicy upadku Napoleona i powstania Prus.
 W latach 1947-49 działała PPR , której członkami byli Nelec Józef, Kałuża Roman, Grzywacz Stanisław Jarzyna Józef.
Działał ZSL-Kyrcz Stanisław, Mikołajczyk Jan, Opyd Stanisław, Rusnak Józef, Opyd Jan,
W 1949 r. powołano Koło Gospodyń Wiejskich - przewodniczącą do 1970 r. była Sienkiewicz Zofia
Pierwsze boisko do siatkówki było przy szkole, potem na wsi /obecnie staw/. W 1953 r. wymierzono boisko za szkołą. Edward Grzywacz powołał LZS.

Działalność kulturalna.

W 1971 r. z inicjatywy Eugeniusza Opyda powołano koło Związku Młodzieży Wiejskiej i przystąpiono do modernizacji świetlicy, którą wyremontowano ze środków z organizacji zabaw tanecznych i dostosowano ją do otwarcia Klubu Prasy I Książki „Ruch” w październiku 1971 r. Następnie powstał zespół instrumentalno-wokalny MY-72 zdobywający trzykrotnie I nagrody na wojewódzkim festiwalu Wiejskich Amatorskich Zespołów Artystycznych w Dzierżoniowie, za co wyróżniono go udziałem w Centralnym Święcie Młodości w Łodzi w 1973 r. Gospodarzami klubu byli: Helena Rusnak, Teresa Opyd, Zofia Kozioł, Zofia Rusnak, Teresa Nelec, Jadwiga Zuziak, Zofia Rusnak, Danaj Kazimiera, Anna Zawadzka, Krystyna Beszterda, Maria Opyd. Klub zdobył 3 puchary przechodnie oraz Grand Prix w wojewódzkim współzawodnictwie „Liga Klubów”. Za całokształt działalności został Złotym Klubem RSW na szczeblu centralnym. Przewodniczącym Społecznej Rady Klubu od początku do 1991 roku był Eugeniusz Opyd. W tamtym okresie gościli w nim tacy ludzie jak: Marek Perepeczko, Janusz Kondratowicz czy Jerzy Szmajdziński, który w latach 1976-1989 był członkiem tutejszego koła Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej.

W 1974 r. z inicjatywy Eugeniusz Opyda i koła ZMW powstał Zespół Pieśni i Tańca „Warzęgowo”. Instruktorami byli Janina Rei-Pogrzeba, Marek Rudnicki. Akompaniatorem- Eugeniusz Opyd. Konsultantem choreografem prof. Józef Bąkowski. Zespół koncertuje w kraju i za granicą / Węgry, Niemcy, Czechy, Austria, Włochy /, wyróżniony zbiorową odznaką "Za Zasługi dla Miasta i Województwa Wrocławskiego", oraz 3-krotnie "Dyplomem Honorowym" Ministra Kultury i Sztuki. W 1976 r. powstała Muzykująca Rodzina Opydów, która bierze udział rokrocznie w Ogólnopolskich - obecnie Międzynarodowych Spotkaniach Muzykujących Rodzin we Wrocławiu. W 1979 r. zmodernizowano i rozbudowano klub o toalety, pomieszczenia na sprzęt muzyczny, stroje i kuchnię. Wystrój wnętrza zaprojektowali plastycy z Wrocławia. W ten sposób powstał i został powołany Wiejski Dom Kultury. W 1991 roku placówkę i klub zlikwidowano, zespół został bez siedziby, funkcjonując prywatnie jako Muzykująca Rodzina.

W tym stanie przetrwał do 2010 roku reaktywując się jako Dolnośląski Zespół Folklorystyczny "Warzęgowianie", którego siedzibą od 2010 r. jest Klub Ludowy "Biesiada" - prowadzony przez Eugeniusza Opyda. Zespół zdobył I nagrodę na Festiwalu Współczesnej Kultury Ludowej w Kamieniu Pomorskim, nagrodę Przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej na festiwalu "Tęcza Polska" w Polanicy Zdroju. W 2015 roku powstaje zespół "Małe Warzęgowo" który zdobywa I nagrodę za jasełka na Festiwalu Trzech Kultur w Krzeszowie oraz II nagrodę razem z "Warzęgowianami" na XIII Festiwalu Folklorystycznym Krajobrazy Sceny Ludowej W Czarnem. Zespół "Warzęgowianie" koncertował w Winssen i dwukrotnie w Buchholz - Niemcy, trzykrotnie na Ukrainie inaugurując I Dni Kultury Dolnośląskiej we Lwowie oraz na Litwie. Od 2016 roku zespół jest organizatorem Warzęgowskich Spotkań Kapel Ludowych "Gra Kapela". W 2014 r. zespół został uhonorowany zbiorową odznaką ZASŁUŻONY DLA KULTURY POLSKIEJ z okazji 40-lecia zespołu. Tą samą odznaką w 2019 r. wyróżniono Eugeniusza Opyda - założyciela i kierownika zespołu, Marię Pałys - solistkę oraz Aleksandra Tkaczyka - skrzypka, z okazji 45-lecia zespołu.